ဒုကၡသစၥာ

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မဟာဂႏၶာ႐ုံဆရာေတာ္
"အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ"
၏
ဒသမက်မ္းစာ
အနာဂတ္သာသနာေရး
စာအုပ္မွ ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဒုကၡသစၥာ
ဘိကၡဳတို႔ ... ယခုျပမည့္ တရားသည္ "ဒုကၡ"ဟု
ေခၚအပ္ေသာ အရိယသစၥာတည္း၊ ပဋိသေႏၶ
ေနရျခင္းလည္း ဒုကၡ, အိုရျခင္းလည္း ဒုကၡ,
နာရျခင္းလည္း ဒုကၡ, ေသရျခင္းလည္း ဒုကၡ,
မုန္းသူတို႔ႏွင့္ အတူေနရျခင္းလည္း ဒုကၡ,
ခ်စ္သူတို႔ႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္းလည္း ဒုကၡ,
လိုတာမရျခင္းလည္း ဒုကၡ, အခ်ဳပ္အားျဖင့္ကား
(ဥပါဒါန္ဟု ေခၚရေသာ တဏွာ, ဒိ႒ိတို႔၏
အာ႐ုံျဖစ္ေသာ) ဤ ခႏၶာတစ္ကိုယ္လုံး
ဒုကၡတုံးႀကီး ျဖစ္သည္။

ဒုကၡသစၥာရွင္းလင္းခ်က္
(ဒုကၡ=ဆင္းရဲတာ+သစၥာ=အမွန္)
စိတ္မွာ ျဖစ္ေစ, ကိုယ္မွာ ျဖစ္ေစ ဆင္းရဲေနတာ
အမွန္သည္ကို "ဒုကၡသစၥာ"ဟု ေခၚ၏၊ ထိုသို႔
ဒုကၡမွန္ေၾကာင္းကို ထိုးထုိးထြင္းထြင္း ရွင္းလင္း
စြာသိေသာအခါ အရိယာျဖစ္ရေသာေၾကာင့္
"'ဒုကၡအရိယာသစၥာ" ဟုလည္း ေခၚရသည္၊
ေလာက၌ အမိ၀မ္းတိုက္၀ယ္ ပဋိသေႏၶေနရ
သည္မွ စ၍ ဖြားျမင္ရသည္အထိ ဒုကၡေရာက္
ရပုံသည္ မွန္းဆ၍ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္လည္းေကာင္း,
ဖြားျမင္ေသာအခါ မ်က္ျမင္ ကိုယ္ေတြ႔အားျဖင့္
လည္းေကာင္း, ထင္ရွား၏။ ထိုဒုကၡသည္
ဇာတိဒုကၡ မည္၏။ အိုမင္းမစြမ္းေသာအခါ
ဒုကၡျဖစ္ပုံသည္ ဇရာဒုကၡတည္း၊ နာက်င္ကိုက္ခဲ
မႈမွ စ၍ ေသသည့္တိုင္ေအာင္ပင္ ေရာဂါျဖစ္ေန
ရေသာ ဒုကၡသည္ ဗ်ာဓိဒုကၡတည္း။

ေသခါနီး၌ ထင္လာေသာ အာ႐ုံကို "နိမိတ္"ဟု
ေခၚ၏၊ ဘ၀ အသစ္ ျဖစ္ဖို႔ရန္ နိမိတ္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး
ထင္လာေသာအခါ ယုတ္မာသူတို႔သည္
မေကာင္းနိမိတ္ ထင္လာ၍ လြန္စြာဆင္းရဲၾကရ၏၊
တခ်ဳိ႔မွာ ညည္းညဴၾက, ဟစ္ေအာ္ၾက,
ေယာင္ယမ္းၾက၏၊ သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္၍
နိမိတ္ေကာင္းမ်ား ထင္လာေစကာမူ
ဘ၀ေဟာင္းက ေဆြမ်ဳိး ဥစၥာ အရာရာႏွင့္
ခြာရေတာ့မည္ ျဖစ္၍ စိတ္ဆင္းရဲၾကေသး၏
ဤဒုကၡသည္ မရဏဒုကၡတည္း။

ဤဇာတိ ဇရာ ဗ်ာဓိ မရဏတို႔ႏွင့္ ကင္း၍
က်န္းက်န္းမာမာ ေနတုန္းမွာလည္း သားဆိုး,
သမီးဆိုး ေဆြဆိုး မ်ဳိးဆိုး အေပါင္းအသင္း
မိတ္ေဆြဆိုး အခိုင္းအေစ အေျခြအရံဆိုး
အိမ္ေထာင္ဘက္ဆိုးတို႔ႏွင့္ ေတြ႔ရေသာေၾကာင့္
ဒုကၡ, မိမိကို မုန္းတီး၍ ရန္ရွာေနသူမ်ားေၾကာင့္
ေတြ႔ရေသာ ဒုကၡသည္ -
အပၸိေယဟိသမၸေယာဂ=မခ်စ္အပ္သူတို႔ႏွင့္
ေပါင္းရေသာ ဒုကၡမ်ားတည္း၊ ခ်စ္သူတို႔ႏွင့္
အသက္ရွင္ခိုက္ ကြဲေနရ, ေသကြဲ ကြဲရေသာ
ဒုကၡသည္ ပိေယဟိ၀ိပၸေယာဂ ဒုကၡ မည္၏၊
ထိုဒုကၡတို႔မွ ကင္းပါသည္ဟု ဆိုရသူတို႔မွာလည္း
လိုတာကို မရႏိုင္ေသာ "ယံ ပိစံၧ န လဘတိ
တံ ပိ ဒုကၡံ" ကို ခံၾကရေသးသည္။

ဒုကၡအားလုံး၏ အေျခခံ
(ခႏၶာကိုယ္ကို "ဥပါဒါနကၡနာ" ဟု
လြယ္လြယ္ မွတ္ထားပါ၊) အားလုံး ဒုကၡေတြ၏
အေျခခံသည္ ဤခႏၶာကိုယ္ပင္တည္း၊ ထို႔ေၾကာင့္
"သံခိေတၱနပဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ=အက်ဥ္းအား
ျဖင့္ ဤခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလုံး ဒုကၡတုံးသာ ျဖစ္၏"
ဟု ေဟာေတာ္မူသည္၊ မွန္၏၊
"ေမာင္ေ႒းမည္ေသာ ခႏၶာကိုယ္ ရွိေနလို႔သာ
ေမာင္ေ႒း ျဖစ္ရ, ေမာင္ေ႒းအို-အိုရ, ေမာင္ေ႒းနာ
-နာရ, ေမာင္ေ႒းေသ-ေသရ, ေမာင္ေ႒းခ်စ္သူတို႔
ႏွင့္ ကြဲရ, ေမာင္ေ႒း မုန္းသူတို႔ႏွင့္ အတူေနရ,
ေမာင္ေ႒း လိုတာ မရ၍ ဒုကၡျဖစ္ရသည္။"
"ေမာင္ေ႒း မရွိလွ်င္ ေမာင္ေ႒း ျဖစ္-မျဖစ္ရ,
ေမာင္ေ႒း အို-မအိုရ, ေမာင္ေ႒းနာ-မနာရ,
ေမာင္ေ႒းေသ-မေသရ, ေမာင္ေ႒းခ်စ္သူႏွင့္
မကြဲရ, ေမာင္ေ႒း မုန္းသူႏွင့္ အတူမေနရ,
ေမာင္ေ႒း လိုတာမရွိ၍ ဒုကၡအားလုံး မရွိေတာ့
ပါတကား။"